Asperger sendromu, otizm spektrum bozuklukları (OSB)olarak bilinen bir grup bozukluktan biridir. 2013 yılından önce kendi başına bir hastalık olduğu düşünülürken, 2013 yılından sonra otizm yelpazesi bozukluklarının içerisinde, yüksek işlevselliğe sahip bir alt kategoride yer almaya başlamıştır. Asperger sendromunda belirtiler diğer otizm yelpazesi bozukluklarına göre daha az şiddette görülebilmektedir. Bu sebeple yüksek işlevselliğe sahip denmektedir. Asperger sendromu ilk defa Pediatrist Hans Asperger tarafından tanımlandığı için, hastalık onun ismi ile anılmaktadır.
Geçmişte Asperger sendromunun diğer otistik spektrum bozukluklarından ayrı anlatılmasının nedeni, Asperger’li bireylerin ortalama veya ortalamanın üzerinde dil ve zekâ yeteneklerinin olduğunun gözlemlenmiş olmasıdır.
Özellikle ilgi alanlarındaki kelime bilgisi çok fazladır. Ortalamanın altında mimik okuma becerisi; asperger sendromlu yetişkinler, el hareketleri, yüz ifadeleri veya vücut dili gibi sözlü olmayan iletişimde çok zorlanırlar. Göz teması yoksunluğu: Başka biriyle konuşurken göz teması kurmakta zorlanırlar.
Asperger Sendromunun nedenleri nelerdir?
Tıpkı diğer otizm spektrum bozukluklarında olduğu gibi Asperger sendromunun da nedenleri henüz tam olarak aydınlatılabilmiş değildir. Ancak çeşitli biyolojik, çevresel ve genetik faktörlerin otizm yelpazesi bozukluklarına yatkınlık oluşturduğu bilinmektedir.
Asperger Sendromunun belirtileri nelerdir?
Asperger sendromunun belirtileri diğer otistik spektrum bozukluklarının semptomlarına paralellik gösterse dahi genellikle çok daha hafif seyreder ve bireyin günlük yaşamda aktif olmasına engel teşkil etmeyen belirtilerdir.
Asperger sendromunun belirtileri arasında;
Arkadaşlık kurma ve sürdürme sürecinde zorluklar ile karşılaşma,
Diğerlerinin duygu ve düşüncelerini kavrayamamak, empati kuramamak,
Sınırlı sayıda belirli konulara gösterilen takıntılı ilgi,
Düzensiz konuşma veya konuşmayı kendi ilgi alanına yönlendirme,
Diğer tarafın konuştuğu konuya odaklanamama,
El çırpma veya uzuv sallama gibi tekrarlanan motor davranışlar,
Göz teması kuramama, göz temasını çok odaklı sürdürmek,
Dilin alaylı ya da ironi ile kullanımını anlamada güçlük çekmek,
Kişilerarası normal beklenen sınırlara uymama,
Mahremiyet algısının gelişmemesi,
Rutine aşırı bağlılık,
Sakarlık, ses tonunu içinde bulunan duruma uygun ayarlamada, aynı tutmada zorlanma,
Sesli, görsel, kokulu, tat almaya bağlı veya temasa bağlı uyarıcılara karşı hassasiyet,
Sosyal farkındalıkta eksiklik ile sosyalleşmeye karşı ilgi eksikliği,
Vücut dilini anlayamama ile kendini ifade ederken yüz ifadesini değiştirmeme ve mimik kullanma eksikliği ya da abartılı mimiklerin kullanılması bulunur.
Asperger Sendromu Tedavisi
Asperger sendromunun belirtileri kişiden kişiye değiştiği için tedavi seçimi de hastaya göre yapılmaktadır. Asperger sendromunu tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak bazı uygulamalar, sosyal ilişkilerde beceriksizlik, iletişim ile ilgili zorluklar, tekrarlayan davranışlar gibi belirtilerin iyileşmesine ve gündelik hayatın kolaylaştırılmasına yardımcı olmaktadır.
Bunlar arasında sosyal beceri eğitimleri, konuşma ve dil terapileri, bilişsel davranışçı terapi, anne- baba eğitimi ve ilaç tedavileri sayılabilir. İlaç tedavileri depresyon, kaygı, takıntı gibi belirtilerin hafiflemesine yardım ederken, doğru bir tedavi ile Asperger sendromu olan çocukların okul ve sosyal hayatlarında karşılaştıkları zorlukların üstesinden gelebilmeleri mümkün olmaktadır.