Sanat Terapisi Nedir?

  Sanat terapisi sanatsal ifade araçlarını kullanarak kişilerin duygusal, zihinsel ve fiziksel iyiliklerini desteklemeyi amaçlayan bir terapi yöntemidir. Bu desteği yaratıcı süreç, sanatsal ifade, uygulamaya dayalı psikolojik teori ve terapötik ilişki birlikteliği ile şekillendirir. Deneyime dayalı bir süreçtir. Sanatın psikoterapide kullanımında kişi kendini kişilik yapısı, duygular, düşünceler ve çevresel iletişim, etkileşim doğrultusunda simgesel olarak imgeler aracılığıyla ifade eder.

Öncelikle, simgesel bir dil oluşturabilmek birikmiş negatif duygusal yüklere katarsis (arınma) sağlar. İletişim becerilerinin gelişmesine katkı sağlar. Ek olarak uğraş terapisi noktasında işlevsellik kaybetmiş duyusal ve motor becerilerin gelişmesine duygusal ve duyusal, bilişsel uyarıcılara cevapların artmasına olanak verir.

 Sanatla terapi çeşitli sanat dallarını kullanarak danışan ve danışmanların bir araya gelmesini sağlar. Danışmanlar resim, müzik, dans, heykel, seramik, drama vb. gibi sanat alanlarını kullanarak ve sanatın yaratıcı süreçlerinden yararlanarak bireylerin duygularını, düşüncelerini ve deneyimlerini anlamaya çalışır. Sanatla psikoterapinin temelinde yaratıcı süreçlerin sağladığı derin keşif ve dönüşüm gücü yer alır.  Bu terapi türü, bireylerin iç dünyalarını keşfetmelerinde, duygusal deneyimlerini ifade etmelerinde ve hayata dair yaşadıkları zorluklarla başa çıkmalarında ve yaşamı zenginleştirmede yardımcı olur. Ayrıca ruhsal bütünlüğü destekleyici bir çalışma alanıdır. Sanat terapisi bu noktada geçmiş yaşantıların, anıların imgeler, simgeler yoluyla yeniden canlanmasına ve onarılmasına zemin oluşturur. İçsel çatışmaların ifade edilebilmesine imkan tanır. Bütünleşme, işlevsellik artışı noktasında destek olur.

Sanat terapisi, sanatsal ifade ile danışanın kendini ifade edebilme yeteneğinin artışına, sözlü ifadeyle ortaya çıkamayan unsurların ortaya çıkmasına yardımcı olur. Bazı durumlarda “bilmiyorum” ifadesine sıkışıp kaldığımız anlar olur. Yüzleşemediğimiz ya da farkında olmadığımız duygu ve düşünceleri tarif etmeye çalışmaktır aslında bu. Bu bizi derinlere bakma noktasında zorlayabilir. Sanat terapisi, içsel bakış aşamasında olan bireye, düşüncelerin, duyguların, eylemlerin ardında yatan nedeni ortaya çıkarmada destek olur. Şimdi, şu anda olmaya dair duygu, düşünce, ifade ve eylemlerimizin farkında olabilirsek nedenimizi de anlayabiliriz. “Nedeni” bilmek ve “neye ihtiyacım var?” sorusunu sorabilmek farkında olmaya ve yeniden anlamlandırmaya olanak sağlayacaktır. Düşünce ve davranışlarımın farkında olmak daha anlamlı bir yaşam sürdürebilmemize yardımcı olacaktır. Tüm bunlar yaşam değerlerimizi ve önceliklerimizi, duygularımızı ve düşüncelerimizi, davranışlarımız ve ifadelerimizi şekillendirebilmemize, başka bir gözle bakabilmemize yardımcı olacaktır. Sanat terapisi bu açıdan kendini keşfetme ve güçlenme yolculuğu olabilmektedir. Bu noktada sanat terapisi yöntemi somut olarak elle tutulur bir ürün ortaya çıkarır. Ortaya çıkan ürüne ve kendimize tekrardan dışarıdan başka bir gözle bakma imkanı da verir.

 Duyularımızı ve duygularımızı tanımak, farkındalık ve daha anlamlı bir varoluş için motive edici olacaktır. Bunu deneyimlemek mevcut duygu, düşünce ve davranışlarımızın bize yakın olup olmadığını ve yeniden yapılandırılması gerekip gerekmediğini değerlendirme olanağı verir. Duygularımızı ve düşüncelerimizi tanıma ve tanımlama, kendimizi anlamamıza ve başkaları ile, kendimiz ile daha gerçek ve sağlıklı ilişki kurmamızı sağlar. Kendini anlama aşamasında sanatla ifade ve sanat terapisi yöntemi güçlü bir araç halini alır.

   Yöntem Olarak Sanat Terapisi

   Sanat terapisi bireysel ve de grup terapisi şeklinde uygulanabilir. Zihin, beden ve ruhun bir bütün olarak algılanması sonucu sanatsal bir ürünün ortaya çıkması amaçlanır. Sanat terapisinde, danışanın sanatsal yöntem ve araçlarla kendini ifade etmesine alan açılır. Danışan, sadece sözel olarak değil sözden öte imgesel ve simgesel ifadeyle kendini ürününe yansıtır. Danışanların yapılan aktiviteler ve sonrasında çıkan ürünler ile duygusal, düşünsel ve psikolojik durumlarını açığa çıkarmaları imkanı doğar. Süreç içerisinde sanatsal becerilerden daha ziyade kendimize kulak vermemiz sanat terapisinde yöntemdir. Sanat terapisinde kullanılan yöntemler, kullanılan araçlar yaratıcılığı arttırıcıdır ve yaratıcı problem çözme yeteneğini destekler. Sanat terapisinin işlevi danışanın imgesel bir yolla kendine dair ifadede bulunmasına olanak sağlarken, kişinin kendini keşfetmesini sağlar ve kendini yeniden onarmasına imkan oluşturur. Çeşitli sanat dallarıyla ifade bulan sanat terapisi yönteminde kişiler kendi duygularını ifade ederken danışmanlar da bu ifadeleri anlamak ve desteklemek için rehberlik ederler.

Sanat Terapisinin Kullanım Alanları ve Faydaları

Sanat Terapisinin Faydaları Nelerdir?

Sanat terapisinde;

• Kendine güven artışı, özgüveni geliştirmek, öz farkındalık yaratmak,
• Duygusal travmaları iyileştirme, Duygusal dayanıklılığı geliştirmek,
• İç görü artışı,
• Kendini keşfetme ve kendilik sürecini desteklemek,
• Sosyal becerileri geliştirmek,
• Ruhsal çatışmaları, sıkıntıları azaltmak ve çözmeye yönelik destek olmak,
• Bilişsel ve duyusal motor fonksiyonların artışı,
• Kaygı ve korkulara dayalı sosyal ve ailevi zorluklarla baş edebilme,
• Stresle başa çıkma,
• Kişisel büyüme,
• İletişim becerilerini geliştirme
• İç dünyanın dışa vurumu ve yaratıcılığın artışı
• Düşüncelerin ve duyguların dışavurumunu kolaylaştırma
• Bilinç dışında yer alan ve bastırılan her türlü duygu, düşüncenin bilinç seviyesine gelmesini ve açığa çıkarılmasını destekleme
• Problemin daha somut bir şekilde anlaşılması.
• Katarsis(arınma) vb. gibi beklenen ve gözlemlenen faydalar ifade edilebilir.

Sanat Terapisine Kimler Katılabilir ve Hangi Alanlarda Kullanılır :

• Sanat terapisini merak eden, kendi sürecinden geçmek isteyen kişiler ,
• Çekingen ve utangaç kişilik yapısına sahip kişiler
• Asosyal bireyler
• Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) yaşayan kişiler
• Yoğun duygusal sorunlar yaşayan bireyler
• Duygularını dışa vurmakta zorlanan kişiler
• Anksiyete sorunu yaşayan bireyler
• Bilinç dışında bastırılmış duygu ve düşünceleri yoğun olan bireyler
• Konuşma güçlüğü yaşayan kişiler
• Ağır travma yaşayan kişiler
• Sosyal uyum problemleri yaşayan bireyler
• İç görüsü zayıf olan kişiler
• Ailevi veya ilişkisel problemler
• Panik atak belirtileri taşıyan kişiler
• Psiko-sosyal problemler
• Dönemsel sorunlar
• Duygusal zorluklar
• Kaygı bozuklukları, Korkular
• Depresyon
• Hastalık sonrası psikolojik problemler
• Yaşlılık depresyonu ve Demans
• Stres bozukluğu
• Posttravmatik stres bozukluğu vb. gibi tedavi alanlarında sanat terapisi yöntemi, birçok tedavi yöntemi ile birlikte kullanılmaktadır.

Bireysel veya Grup atölye çalışmaları için lütfen iletişime geçin.

14 Mart 2024
Murat Sezer
Ressam
Sanat Terapisi Uygulayıcısı